General Product Safety Regulation
De General Product Safety Regulation (GPSR) is een Europese verordening die gericht is op het waarborgen van de veiligheid van consumentenproducten binnen de Europese Unie. De GPSR is in feite een verbetering van de eerdere General Product Safety Directive (GPSD) en bevat aanvullende en strengere eisen om ervoor te zorgen dat producten die op de Europese markt worden gebracht, veilig zijn voor consumenten.
Toepassingsgebied van de GPSR
De GPSR geldt voor alle non-food producten die aan consumenten worden aangeboden binnen de Europese Unie, tenzij een product onder specifieke andere EU-regelgeving valt (bijvoorbeeld voor speelgoed, medische hulpmiddelen of elektrische apparaten). Voor alle overige producten biedt de GPSR een algemene wettelijke basis om de veiligheid van producten te waarborgen.
Verplichtingen voor Marktdeelnemers
De GPSR legt verplichtingen op aan verschillende marktdeelnemers om ervoor te zorgen dat producten veilig zijn gedurende hun gehele levenscyclus. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste verplichtingen voor fabrikanten, importeurs, distributeurs en aanbieders van online marktplaatsen. Goed om te weten, aanbieders van online marktplaatsen zijn geen marktdeelnemers in de zin van de GPSR, maar worden apart benoemd en krijgen veel verplichtingen.
Fabrikanten
De fabrikant speelt een sleutelrol in de productveiligheid en heeft de volgende verplichtingen:
​
-
Ontwerpen en produceren van veilige producten die voldoen aan de geldende Europese veiligheidseisen.
-
Risicoanalyse en conformiteitsbeoordeling uitvoeren om mogelijke gevaren te identificeren en te beheersen.
-
Technische documentatie bijhouden en, waar van toepassing, het product voorzien van een CE-markering.
-
Productidentificatie door bijvoorbeeld serienummers of batchnummers, zodat producten traceerbaar zijn.
-
Waarschuwen van consumenten bij geconstateerde risico’s en actief terugroepacties initiëren indien nodig.
Importeurs
De importeur is verantwoordelijk voor het waarborgen van de veiligheid van producten die van buiten de EU worden geïmporteerd:
​
-
Verifiëren dat de producten voldoen aan de Europese veiligheidsnormen en dat de fabrikant de nodige conformiteitsbeoordelingen heeft uitgevoerd.
-
Eigen naam en adres op het product vermelden om traceerbaarheid te waarborgen.
-
Bewaken van de productveiligheid door het bijhouden van informatie over productrisico’s en samen te werken met markttoezichthouders.
Distributeurs
Distributeurs zijn verantwoordelijk voor de veiligheid van producten die zij op de markt brengen:
​
-
Veiligheid van producten controleren voordat deze aan de consument worden geleverd, bijvoorbeeld door te zorgen dat de producten zijn voorzien van correcte labels en instructies.
-
Samenwerken met toezichthouders bij het onderzoeken van mogelijke risico’s en consumenten te informeren als er veiligheidsproblemen ontstaan.
-
Behouden van traceerbaarheid door informatie bij te houden over de producten die zij distribueren.
Online Marktplaatsen
Online marktplaatsen hebben een belangrijke rol in de GPSR, aangezien zij de toegangspoort zijn voor veel producten die op de Europese markt worden verkocht. De GPSR legt hen de volgende verplichtingen op:
​
-
Proactief gevaarlijke producten detecteren en verwijderen, bijvoorbeeld door regelmatig informatie over onveilige producten te raadplegen via de Safety Gate Portal, een Europees systeem voor snelle waarschuwingen.
-
Verantwoording nemen voor productveiligheid door acties te ondernemen om gevaarlijke producten te identificeren, op te sporen en van hun platform te verwijderen.
-
Samenwerking met markttoezichtautoriteiten door hen direct te informeren als er gevaarlijke producten op hun platform zijn gesignaleerd en acties te ondernemen om consumenten te beschermen.
Actief Toezicht
Om de naleving van de GPSR te waarborgen, zullen markttoezichtautoriteiten, zoals de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) actief toezicht houden op de veiligheid van producten. Dit houdt in dat zij controles uitvoeren, meldingen opvolgen en, waar nodig, handhavingsmaatregelen nemen tegen marktdeelnemers die niet voldoen aan de GPSR. Door deze aanpak kunnen consumenten rekenen op een hoge mate van productveiligheid binnen de Europese Unie.
​
De GPSR draagt bij aan een veiligere Europese markt door alle partijen in de toeleveringsketen te verplichten zich actief in te zetten voor de veiligheid van consumentenproducten.